Në raportin e fundit vjetor mbi trendet në demokraci, të publikuar të mërkurën, Freedom House pretendon se dy liderë politikë veteranë në Kosovë, Hashim Thaçi dhe Ramush Haradinaj, janë ndër figurat e ndryshme të fuqishme në vend që kanë lidhje kriminale.
“Figurat kryesore politike në Kosovë, përfshirë ish-presidentin Thaçi dhe ish-kryeministrin Haradinaj, kanë lidhje me krimin e organizuar dhe korrupsionin e nivelit të lartë, të cilët luajnë role të fuqishme në politikë dhe kanë ndikuar në instalimin e liderëve kyç”, thuhet në raport.
Freedom House tha se edhe pse Kosova ka mbajtur zgjedhje të besueshme dhe relativisht të mirëadministruara, “institucionet e saj mbeten të dobëta dhe korrupsioni i shfrenuar ka shkaktuar mosbesim të thellë publik ndaj qeverisë”.
Thaçi dhe Haradinaj, të dy ish-udhëheqës guerile të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, janë përfshirë në politikë që nga përfundimi i luftës në vitin 1999, në parti të ndryshme politike.
Ndërsa Thaçi udhëhoqi Partinë Demokratike të Kosovës, PDK-në dhe u bë kryeministër dhe president i vendit ndërmjet viteve 2008 dhe 2020, Haradinaj themeloi partinë e tij, Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës, AAK, dhe shërbeu si kryeministër për dy mandate, së pari në 2005 dhe më pas nga 2017-19.
Thaçi dha dorëheqjen si president për t’u përballur me akuzat për krime lufte në Dhomat e Specializuara të Kosovës me qendër në Hagë dhe aktualisht është në pritje të gjykimit. Haradinaj u lirua nga akuzat për krime lufte nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për ish-Jugosllavinë në vitin 2012.
Raporti i Freedom House thekson se “korrupsioni dhe klientelizmi shpesh i bëjnë presion zgjedhjeve të votuesve gjatë zgjedhjeve” në Kosovë dhe se “afaristët e fuqishëm në Kosovë mund të ndikojnë në zgjedhjet politike të punonjësve të tyre”.
Raporti e vendos Kosovën në listën e vendeve “pjesërisht të lira” me një sistem politik të karakterizuar historikisht nga “mosfunksionimi dhe paqëndrueshmëria” e saj.
“Qeveria [Albin] Kurti, e zgjedhur në shkurt 2021, nganjëherë luftoi për të zbatuar në mënyrë efektive platformën e saj të orientuar drejt reformave gjatë gjithë vitit,” theksoi ai.
Raporti thotë gjithashtu se Serbia ende ruan ndikim në Kosovën veriore me shumicë serbe, ku institucionet e Prishtinës nuk kanë një prani të fortë, dhe se qeveritë ruse, kineze dhe turke “kanë ushtruar gjithashtu ndikim mbi proceset qeveritare në Kosovë në vitet e fundit”.
Raporti i Freedom House mbulon ish-vendet komuniste në Evropën Qendrore dhe Lindore dhe republikat post-sovjetike në Evropë dhe Euroazi.
