Tirana, zemra e gjallë e Shqipërisë, po bën një rrugëtim në transformimin urban, duke vendosur një shembull frymëzues për qytetet amerikane me nismën e saj të jashtëzakonshme ‘Rrugët e Shkollave’. Ky projekt i guximshëm po riformulon konceptin e hapësirave urbane, duke i kthyer ato në streha gëzimi dhe sigurie për brezin e ri.
Imagjinoni një qytet ku zhurma e trafikut i lë vendin tingujve gëzues të fëmijëve që luajnë. Tirana po e kthen këtë vizion në realitet. Me një investim ambicioz prej pothuajse 1 milion eurosh këtë vit, qyteti po kthen 20 rrugë pranë shkollave në parajsat e këmbësorëve, të lira nga zhurma dhe nxitimi i makinave. Ky nismë është një hap drejt një Tirane më të sigurt dhe miqësore ndaj fëmijëve deri në vitin 2026, duke dyfishuar numrin e këtyre rrugëve të veçanta vetëm në vitin 2024.
Transformimi nuk është vetëm për uljen e trafikut; është një ndryshim kulturor. Fotot e gjalla nga Tirana kapin fëmijët që gëzohen në zonat që dikur ishin të sunduara nga makinat, duke simbolizuar një qytet që vendos të rinjtë e tij në vend të parë. Duke filluar në Itali, ky koncept është përhapur globalisht, por qasja e Tiranës dallohet, veçanërisht krahasuar me ritmin më të ngadaltë të pranimit në shumë qytete të SHBA-së.
Programi i Tiranës ‘Rrugët për Fëmijët’ është një ndryshim i plotë urban. Është një integrim i zonave të lojërave, ndriçimit të përmirësuar, ulëseve të reja, gjelbërimit dhe zgjidhjeve urbane ekologjike. Kjo nuk është thjesht planifikim urban; është një vizion për një të ardhme ku mirëqenia e fëmijëve formëson zhvillimin e një qyteti.
Transformimi është veçanërisht i ndjerë duke marrë parasysh luftën e vet të Tiranës me kulturën e makinave. Vizioni i Zëvendës Kryebashkiakes Anuela Ristani është i qartë: të bëjë ecjen një përvojë të këndshme, jo vetëm një nevojë. Ky nismë është më shumë se një projekt urban; është një shtytje drejt një shoqërie më të barabartë gjinore dhe përfshirëse.
Ndërsa Tirana pozicionohet veten pranë udhëheqësve globalë në inovacionin urban, po dërgon një mesazh të fuqishëm. Po tregon se prioriteti i fëmijëve në dizajnin urban nuk është vetëm për siguri; është për riformulimin e shpirtit të një qyteti.
Kryebashkiaku Erion Veliaj përmbledh këtë vizion në mënyrë të përkryer: “Përvoja e fëmijëve tanë në qytet është jetike. Duke transformuar zonat rreth shkollave, ne nuk po krijojmë vetëm zona të sigurta; po ushqejmë një trashëgimi të komunitetit, sigurisë dhe gëzimit për brezat që do vijnë.”
Udhëtimi i Tiranës ofron një mësim jetik për qytetet amerikane: guximi për të riformuluar hapësirat urbane mund të çojë në ndryshime të thella dhe të qëndrueshme. Është një thirrje për veprim për SHBA-në për të shikuar drejt Tiranës, një qytet që nuk po planifikon vetëm për të ardhmen, por po e formëson aktivisht atë për banorët e saj më të rinj.
